بسیار مشاهده شده افراد عام جامعه که بهره و نصیبی از علم حقوق نداشته‌اند و به عبارت ساده‌تر تخصص در طرح دعوی ندارند بصورت ناآگاهانه و اشتباه در محاکم قضایی اقدام به طرح دعوا می‌کنند و در نتیجه، دعوا منجر به نتیجه مطلوب آنها نمی‌شود و حق آنها تضییع می‌شود. به تبع آن؛ دیگر دعوای مطروحه قابل طرح مجدد در محاکم قضایی نیست.
دعاوی صرفاً فقط یکبار قابل طرح در محاکم دادگستری هستند و بعد از قطعیت، دیگر قابل طرح در محاکم نمی‌باشند. اعتبار امر مختومه حاکی از چنین امری است یعنی زمانی که به دعوایی رسیدگی شود که با دعوایی در گذشته از نظر خواهان و خوانده یکی است و سبب دعاوی و موضوع دعاوی یکسان باشد دعوای مجدد در مراجع قضایی قابل پیگیری نیست.
بطور مثال موجر به طرفیت مستأجر جهت مطالبه اجاره‌بها اقدام به طرح دعوا می‌کند. این دعوا به سبب مطالبه اجاره‌بهای ماه اول مبنی بر قرارداد اجاره است و موضوع دعوا مطالبه اجاره‌بها است. اگر سبب دعوا تفاوت کند بطور مثال موجر برای ماه اول اقدام به مطالبه اجاره‌بها کرده باشد دوباره حق دارد برای ماه دوم، اجاره‌بهای خود را مطالبه کند و مشمول قاعده امر مختومه نخواهد شد.
زمانی که قاضی رسیدگی‌کننده پرونده با دعوایی روبرو شود که قبلاً مطرح شده و منجر به صدور حکم قطعی شده باشد طبق قاعده اعتبار امر قضاوت شده، رسیدگی مجدد جایز نیست و اقدام به صدور قرار رد دعوا می‌کند. بدین معنا که دعوا در گذشته رسیدگی شده و درباره آن حکم قطعی و لازم‌الاجرا صادر شده است.
اعتبار امر قضاوت شده در رابطه با احکام صادق است و قرارها شامل قاعده اعتبار امر قضاوت شده نمی‌شوند. همچنین یکی از ایرادات شکلی که وکلا در رابطه با دعاوی در اولین جلسه رسیدگی مطرح می‌کنند اعتبار امر قضاوت شده است که در نهایت منجر به صدور قرار رد دعوا خواهد شد.
آیا اعتبار امر مختومه در دعاوی کیفری نیز جاری است؟ اعتبار امر مختومه بعنوان یک اصل پذیرفته شده در حقوق، هم در دعاوی حقوقی و هم در دعاوی کیفری قابل تسری می‌باشد.
