تجویز انتقال منافع سرقفلی به دیگری
تجویز انتقال منافع به دیگری از مباحث پرکاربرد فراگیر در حوزه املاک تجاری است و نحوه طرح دعوی آن بدین صورت است که مستأجر ملک تجاری ابتدا اظهارنامه‌ای را برای موجر ارسال می‌کند و در صورت عدم انتقال منافع توسط موجر و وجود شرایط قانونی برای مستأجر از قبیل نداشتن حق انتقال سرقفلی و عدم رضایت موجر دادخواست خود را ثبت می‌کند.
تمدید خودکار عقد اجاره پس از منقضی شدن مدت اجاره و تعلق حق سرقفلی یا حق کسب و پیشه به مستأجر ملک تجاری از احکام خاص قانون روابط موجر و مستأجر مصوب سال 1356 است.
در این نوع قراردادهای مشمول قانون سال 1356 اگر مستأجر فاقد حق انتقال سرقفلی به غیر باشد و از طرفی قصد تخلیه ملک و دریافت سرقفلی داشته باشد ناگزیر است تا دعوی تجویز انتقال منافع سرقفلی به طرفیت موجر مطرح نماید.
شرایط طرح دعوی تجویز انتقال منافع سرقفلی کدام است ؟
سرقفلی چیست
سرقفلی، حقی است برای مستأجر ملک تجاری که به دلیل فعالیت و کار در ملک استیجاری به وجود آمده که این فعالیت باعث افزایش ارزش تجاری گردیده و با مرور زمان و ادامه فعالیت مستأجر این ارزش تجاری افزایش است.
با این اوصاف هرچند لفظ سرقفلی علاوه بر قانون روابط موجر و مستأجر مصوب سال 1356 آمده؛ بلکه در قانون روابط موجر و مستأجر سال 1376 نیز ذکر گردیده و در عرف تجاری هروقت از دعوی تجویز انتقال منافع سرقفلی یاد می‌شود منظور آن انتقال حق کسب و پیشه و تجارت است که آن را سرقفلی می‌خوانند.
به بیان بهتر دعوی تجویز انتقال منافع سرقفلی به غیر دعوایی که مستأجر یک ملک تجاری که حق انتقال کسب و پیشه به غیر ندارد بر علیه موجر اقدام به طرح دعوی کرده و از دادگاه تقاضای الزام صدور اجازه مبنی بر انتقال حق کسب و پیشه به شخص دیگر می‌کند.
شرایط طرح دعوی تجویز انتقال منافع سرقفلی به غیر چیست؟
نحوه رسیدگی به دعوی تجویز انتقال منافع سرقفلی
مرحله اول: در ابتدا مستأجری که فاقد حق انتقال منافع است باید به یکی از دفاتر خدمات قضایی محل سکونت خود مراجعه و اقدام به ارسال اظهارنامه به موجر نماید و باید در نمونه اظهارنامه تجویز انتقال منافع سرقفلی قصد خود را در تخلیه ملک یا پرداخت حق سرقفلی توسط موجر یا موافقت موجر با انتقال سرقفلی به دیگری اعلام نماید.
مرحله دوم: اگر موجر در مهلت تعیین شده در اظهارنامه تجویز منافع سرقفلی به غیر اراده خود بر پرداخت حق سرقفلی به مستأجر یا موافقت با اجازه انتقال منافع اعلام نکرد، مستأجر می‌تواند با استفاده از نمونه دادخواست تجویز منافع سرقفلی به غیر به دفتر خدمات قضایی جهت طرح دعوی مراجعه نماید.
مرحله سوم: در این مرحله و پس از ثبت دادخواست و ارجاع آن به یکی از شعبات دادگاه حقوقی و تعیین وقت رسیدگی و ابلاغ آن به طرفین و بررسی دلایل و مدارک و در صورت وجود شرایط قانونی که همان خودداری موجر از پرداخت حق سرقفلی به مستأجر یا اعطای اجازه انتقال به وی است حکم بر تجویز منافع به غیر و تنظیم سند رسمی اجاره‌نامه صادر می‌کند.
مرحله چهارم: پس از این که دادگاه نمونه حکم تجویز انتقال منافع سرقفلی به غیر صادر کرد مستأجر می‌تواند به حضور در دفتر اسناد رسمی و ارائه رونوشت دادنامه تجویز انتقال منافع به غیر، قرارداد اجاره و سرقفلی جدید به نام مستأجر جدید تنظیم نماید.
لازم به ذکر است مستأجر فقط 6 ماه از زمان ابلاغ دادنامه تجویز منافع سرقفلی مهلت دارد که اجاره‌نامه جدید با حق سرقفلی به نام مستأجر جدید انتقال نماید و پس از انقضای این 6 ماه حکم صادره دیگر اعتبار قانونی ندارد.
نکته: اگر مستأجر بدون انجام تشریفات قانونی و حکم دادگاه اقدام به انتقال سرقفلی به مستأجر جدید کند موجر می‌تواند با پرداخت نیمی از حق سرقفلی، تخلیه ملک تجاری را بخواهد.
