مهر و مو تر که چیست؟
مهروموم ترکه یعنی اینکه ورثه به‌منظور حفظ و نگهداری از ترکه از هرگونه استفاده و دخل و تصرف در اموال ممنوع هستند که این امر توسط مراجع قضائی انجام می‌گیرد.
ترکه چیست
اموال و دارایی‌های به‌جای‌مانده از متوفی ترکه نامیده می‌شود و ترکه یا ماترک تمام اجزای مثبت مثل دارایی و اموال و اجزای منفی مثل بدهی‌ها متوفی را در برمی‌گیرد که این ترکه به وراث قانونی مرحوم انتقال می‌یابد.
تحریر ترکه چیست
تمام اقدامات لازم راجع به ترکه که به‌منظور حفظ ماترک از تعدی و تفریط تا زمان انتقال به ورثه را تحریر ترکه می‌نامند.
در لغت لفظ تحریر به معنی نوشتن و نگاشتن تعبیر شده است و در اصطلاح حقوقی تحریر ترکه عبارت است تقاضای ورثه متوفی از مرجع قضایی مبنی بر لیست برداری و نوشتن اموال و دارایی‌های متوفی که در صورت ثبت دادخواست تحریر ترکه مقام قضایی با همکاری کلانتری محل سکونت متوفی اقدام به تهیه فهرست و صورت‌برداری از تمام اموال منقول و غیرمنقول و مطالبات و بدهی‌های متوفی می‌کند که تمام این اقدامات جهت مشخص نمودن میزان دقیق ماترک صورت می‌گیرد.
بیشتر بخوانید:ماترک متوفی _مفهوم ماترک متوفی+مراحل تقسیم ماترک+نمونه دادخواست تقسیم ترکه
چه اشخاصی می‌توانند درخواست تحریر ترکه کنند ؟
بر اساس مواد 206 تا 209 قانون امورحسبی تمام وراث متوفی و نمایندگان قانونی وراث به‌منظور جلوگیری از تعدی و تفریط و معین کردن میزان دقیق ترکه می تواند درخواست تحریر ترکه کنند.
این اشخاص عبارت‌اند از:
) هر یک از ورثه متوفی یا نماینده قانونی آنها
۲) وصی بر اداره اموال متوفی
۳) امین غایب یا قیم محجوری که غایب یا محجور، جزء ورثهٔ متوفی باشند.
مهروموم ترکه چیست
مهروموم ترکه از اولین اقدامات ورثه به‌منظور جلوگیری از حیف‌ومیل و تعدی و تفریط در مورد ترکه است که وفق ماده 168 قانون امور حسبی با درخواست وراث قانونی متوفی انجام می‌گیرد.
مهروموم ترکه به چه صورتی انجام می‌شود
-قراردادن لاک یا موم داغ در ورودی قفل منزل متوفی یا لاک کردن درب صندوقچه یا پاکت و بسته‌های متعلق به آن مرحوم
-درج‌کردن مهر رسمی بر روی لاک یا موم گداخته.
چه اشخاصی می‌توانند درخواست مهروموم کنند
) هر یک از ورثه یا نماینده قانونی آنها
2) موصی‌له درصورتی‌که وصیت به جزء مشاع شده باشد.
3) طلبکاران متوفی که طلب آنها مستند به سند رسمی یا حکم قطعی باشد به مقدار طلب، درصورتی‌که در مقابل طلب، رهن نبوده و ترتیب دیگری هم برای تأمین طلب نشده باشد؛ مثلاً از طریق صدور قرار تأمین خواسته اقدام به توقیف مال نشده باشد.
نحوه رفع مهروموم ترکه چگونه است
درخواست رفع مهروموم ترکه از طرف اشخاصی که حق درخواست مهروموم دارند و توسط دادگاه صالح به رسیدگی به ترکه انجام می‌گیرد.
مرجع صالح به رسیدگی به امور ترکه کجاست
بر اساس ماده 20 قانون آیین دادرسی مدنی دعاوی راجع به ترکه متوفی اگرچه خواسته دین و یا مربوط به وصایای متوفی باشد تا زمانی که ترکه تقسیم نشده، در دادگاه محلی اقامه می‌شود که آخرین اقامتگاه متوفی در ایران، آن محل بوده اگر آخرین اقامتگاه متوفی معلوم نباشد، رسیدگی به دعاوی یاد شده در صلاحیت دادگاهی است که آخرین محل سکونت متوفی در ایران، در حوزه آن بوده است .
مدارک لازم جهت مهروموم ترکه
شناسنامه و کارت ملی یکی از وراث
2. در صورت امکان، ارائه گواهی انحصاروراثت
انواع تقسیم ترکه
مطابق با ماده 316 قانون امور حسبی تقسیم ترکه طوری به عمل می‌آید که برای هریک از ورثه از هر نوع اموال حصه‌ای معین شود و اگر بعضی از اموال بدون زیان قابل‌قسمت نباشد ممکن است آن را در سهم بعضی از ورثه قرارداد و برابر بهای آن از سایر اموال در سهم دیگران منظور نمود و اگر تعدیل محتاج به‌ضمیمه پول به اموال باشد به‌ضمیمه آن تعدیل می‌شود. همچنین بر اساس ماده 317 همین قانون درصورتی‌که مالی اعم از منقول یا غیرمنقول قابل‌تقسیم و تعدیل نباشد ممکن است فروخته شده، بهای آن تقسیم شود. فروش اموال به ترتیب عادی به عمل می‌آید مگر آنکه یکی از ورثه فروش آن را به طریق مزایده درخواست کند.
آیا امکان صدور هم‌زمان قرارهای مهروموم و تحریر ترکه و رسیدگی توأمان به هر دو موضوع امکان‌پذیر است؟
مطابق با نظریه مشورتی مرتبط با دادخواست مهروموم ترکه به شماره ۷/۹۸/۱۴۶۶ ازآنجاکه ضرورتاً بین صدور قرار تحریر ترکه و اجرای آن فاصله زمانی یک تا سه‌ماهه وجود دارد، لازم است در این مدت نیز ترکه حفظ و نگهداری شود؛ بنابراین به نظر می‌رسد صدور هم‌زمان قرارهای مهروموم ترکه و تحریر آن امکان‌پذیر باشد؛ لکن مستفاد از ماده ۱۹۲ قانون سابق‌الذکر که مقرر می‌دارد «بعد از تحریر ترکه درخواست مهروموم پذیرفته نمی‌شود و اگر در اثنا تحریر ترکه درخواست مهروموم بشود فقط آن مقداری که تحریر نشده است مهروموم می‌گردد» زمان مهروموم باید به نحوی تعیین شود که پیش از اجرای تحریر ترکه باشد.
نمونه دادخواست مهروموم و تحریر ترکه متوفی
خواهان: خانم/ آقای: …/ کد ملی: …/ به نشانی: …
خواندگان:
1. خانم/ آقای: …/ کد ملی: …/ به نشانی: …
2. خانم/ آقای: …/ کد ملی: …/ به نشانی: …
3. …
وکیل: خانم/ آقای: …/ کد ملی: …/ به نشانی: …
خواسته: تقاضای رسیدگی و صدور قرار مهروموم و تحریر ترکه متوفی به انضمام کلیه خسارات قانونی (اعم از هزینه دادرسی، حق‌الوکاله وکیل و …)
دلایل و منضمات دادخواست:
1. کپی مصدق گواهی انحصار وراثت شماره … صادره از شعبه … مجتمع شماره … شورای حل اختلاف شهر اصفهان
2. گواهی وفات مرحوم … به شماره … و تاریخ …
3. وکالت‌نامه وکیل به شماره …
ریاست محترم شورای حل اختلاف
با سلام و عرض ادب
احتراماً اینجانب … به وکالت از خواهان دعوا خانم/ آقای … به استحضار می‌رساند:
شادروان … فرزند محمود، مورث قانونی موکل و خواندگان محترم، در تاریخ … در اقامتگاه دائمی خود در … درگذشته‌اند و موکل اینجانب خانم/ آقای … به شماره شناسنامه … و خواندگان خانم‌ها مریم … به شماره شناسنامه …، میترا … به شماره شناسنامه …، سعیده … به شماره شناسنامه …، شهناز … به شماره شناسنامه …، و آقایان جواد … به شماره شناسنامه … و محمد … به شماره شناسنامه … ورثه حین الفوت هستند که گواهی انحصاروراثت به شماره … مورخ … صادره از شعبه … مجتمع شماره … شورای حل اختلاف شهر تهران مستند قانونی وراثت است. نظر به اینکه لازم است ماترک بجای مانده از متوفی، صورت‌برداری گردد و هم چنین بیم حیف‌ومیل اموال، قبل از صورت‌برداری آن می‌رود، فلذا مستنداً به مواد ١٦٧، ١٧٥، ٢٠٦ ، ٣٠٠ و ٣٠٧ قانون امور حسبی، صدور قرار مهروموم ترکه و سپس تحریر و صورت‌برداری ماترک متوفی از محضر محترم دادگاه مورد استدعاست.
