ورزش جوانان و وظایف وزارت ورزش در قبال آنان
قبل از ورود به اهداف و وظایف وزارت ورزش و جوانان،باید شناخت اجمالی نسبت به یکسری اصطلاحات داشته باشیم که به بیان آنها
می پردازیم ؛
۱_جوان:
به فردی اطلاق می شود که در رده سنی مصوب شورای عالی جوانان قرار دارد.
۲- خانه های جوانان:
مراکزی که برای حفظ و ارتقای هویت دینی، ملی و انقلابی جوانان و مشارکت، تمرین و توانمندسازی اجتماعی و آموزش و مهارت زندگی و نشاط و شادابی جوانان در چهارچوب مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی ایجاد و فعالیت می کنند.
۳- امور جوانان:
به فعالیت های مربوط به هماهنگی ابعاد هویتی جوانان در عرصه های دینی، انقلابی، ملی، اشتغال، علم و فناوری، جامعه پذیری، خانواده و ازدواج، سرمایه اجتماعی، مسؤولیت پذیری، مشارکت اجتماعی و مسائل نوپدید جوانان اطلاق می شود.
۴- ورزش:
فعالیتی مشتمل بر به کارگیری قوای جسمانی، فکری و مهارت های حرکتی است که در انواع تربیتی، همگانی، قهرمانی و حرفه ای با اهداف معین اجراء می شود.
بعد از تفسیر واژه های فوق ،به اهداف تشکیل وزارت می پردازیم،طبق ماده ۳ قانون اهداف، وظایف و اختیارات وزارت ورزش مصوب ۱۳۹۹/۰۶/۱۶ ؛ اهداف تشکیل وزارت ورزش را در دوبخش بیان نموده است،که به شرح زیر است:
الف- ورزش
１- توسعه و تعمیم ورزش همگانی
２- توسعه و ارتقای ورزش قهرمانی
３- ساماندهی و گسترش ورزش حرفه ای
４- حمایت و تقویت ورزش تربیتی
５- توسعه و تقویت ورزش بانوان
６- تحکیم و تقویت معنویت و ارزشهای اخلاقی و منش پهلوانی در ورزش مبتنی بر فرهنگ اسلامی- ایرانی
７- ارتقاء و ترویج شایستگی های فنی- حرفه ای در جامعه ورزش
ب- جوانان
１- ارتقای هویت دینی، انقلابی و ملی جوانان
２- ارتقاء و تقویت سرمایه اجتماعی، مسؤولیت پذیری، هویت و مشارکت همه جانبه جوانان
３- بهبود و اصلاح سبک زندگی جوانان منطبق بر ارزشهای اسلامی- ایرانی
４- توسعه مشارکت داوطلبانه مردمی در امور جوانان
５- اتخاذ سیاست های حمایتی در جهت اشتغال و ازدواج جوانان
ضمنا، وظایف وزارت در حوزه ورزش عبارتند از :
１- اقدام در جهت بهره مندی اقشار مختلف جامعه از برنامه ها و فعالیت های ورزشی به منظور تحقق تربیت بدنی رایگان برای همه در تمام سطوح
２- تهیه و تدوین برنامه های میان مدت و سالانه ورزش کشور با استفاده از ظرفیت دستگاههای ذی ربط و نظارت بر حسن اجرای آنها
３- استفاده از ظرفیت های آموزشی و پژوهشی و بهره مندی از دانش فنی و کاربردی حوزه تربیت بدنی و علوم ورزشی موجود کشور به منظور ارتقای علمی ورزش
４- ترویج ارزشها و موازین اسلامی و ارزشهای فرهنگی- اخلاقی، انقلابی، منش پهلوانی در ورزش
５- جذب، ساماندهی و تسهیل مشارکت، تشویق و حمایت از سرمایه گذاری داخلی و خارجی به منظور توسعه ورزش کشور
６- تعیین چهارچوب ها و دستورالعمل اجرائی فعالیت های ورزشی و نظارت بر حسن اجرای آنها
７- کشف، پرورش و حمایت از استعدادها در ورزش
８- مناسب سازی اماکن و فضا های ورزشی جهت بهره برداری و حضور بانوان و خانواده ها و معلولان جسمی و حرکتی
９- تسهیل دسترسی مردم برای تماشای مسابقات ورزشی مهم بین المللی و ملی در مکانهای عمومی و محیط های ورزشی روستایی و شهری کشور
１０- نظارت بر حسن اجرای برنامه ها و فعالیت های ورزشی کلیه دستگاههای اجرایی و بخشهای غیردولتی و ارزیابی عملکرد آنها و ارائه گزارش به مراجع ذی ربط
１１- صدور و لغو مجوز فعالیت رشته و سبکهای ورزشی در قالب فدراسیون ها، انجمن ها، کمیته ها و سایر تشکلهای مربوط
１２- صدور و لغو پروانه تأسیس و فعالیت اتحادیه باشگاههای ورزشی، باشگاهها، اماکن و مراکز ارائه دهنده خدمات ورزشی و تندرستی پس از بررسی صلاحیت های عمومی، اخلاقی، علمی و حرفه ای و نظارت بر فعالیت آنها
تبصره- فعالیت های رسمی تربیت بدنی مدارس، دانشگاهها، حوزه های علمیه به جز فعالیت باشگاههای ورزشی آنها از شمول این بند مستثنی است.
１３- حمایت، نظارت و هماهنگ سازی فعالیت های کلیه نهادهای ورزشی اعم از کمیته ملی المپیک، کمیته ملی پارالمپیک، فدراسیون ها، انجمن ها، هیأتها و کمیته های ورزشی به منظور حسن اجرای وظایف
１４- توسعه ارتباطات و حمایت از حضور نمایندگان جمهوری اسلامی ایران در مجامع ورزشی بین المللی و عضویت یا نمایندگی در سازمان ها و مجامع بین المللی ورزشی با هماهنگی و همکاری وزارت امور خارجه
۱۵ – تهیه طرح آمایش سرزمینی ورزش کشور توسط وزارت حداکثر شش ماه پس از لازم الاجراءشدن این قانون طبق قوانین مربوطه
１５- تامین متناسب و متوازن زیرساختها، امکانات و نیروی انسانی مورد نیاز توسعه ورزش در سطح کشور
１６- تهیه و تدوین آیین نامه ها و دستورالعمل های مربوط به اعزام ورزشکاران و مربیان به خارج از کشور و همچنین ورود ورزشکاران، مربیان و تیمهای ورزشی خارجی به داخل کشور و نظارت بر حسن اجرای آن
１７- احیاء و تقویت ورزشهای ملی و روستایی و بازی های بومی، محلی و توسعه زیرساختهای آن و تلاش برای ارتقاء و ترویج جهانی آنها با هماهنگی دستگاههای ذی ربط
１８- ارتقاء و تقویت جایگاه ورزش قهرمانی کشور در عرصه های جهانی و بین المللی
１９- ایجاد فرصتهای مناسب و عادلانه برای گسترش ورزش بانوان و معلولان
２０- تهیه و ارائه استانداردها و معیارهای تخصصی مربوط به احداث و بهره برداری از اماکن و تجهیزات ورزشی در کشور و نظارت بر حسن اجرای آن
２１- ایجاد، نگهداری، بهره برداری و تجهیز اماکن ورزشی
２２- تعیین تعرفه و قیمت ارائه خدمات ورزشی و تندرستی و هزینه صدور پروانه باشگاه و مجوز احداث ورزشگاه توسط وزارت پس از تصویب هیأت وزیران به صورت سالانه و نظارت بر حسن اجرای آنها
２３- همکاری و هماهنگی با بخش گردشگری و محیط زیست در بهره گیری از ظرفیت های ورزشی کشور
２４- فراهم نمودن بستر و امکانات لازم جهت ورزش همگانی با رویکرد ورزش آسان، ارزان و در دسترس برای عموم مردم
حال بخش دیگر وظایف وزارت ورزش که همان وظایف آن در حوزه جوانان می باشد ،عبارتند از :
１- ساماندهی امور جوانان با مشارکت دستگاههای مرتبط و پیگیری نظارت بر اجرای آن
２- پیگیری اجرای مصوبات شورای عالی جوانان، ستاد ملی ساماندهی امور جوانان و سیاستهای کلی جمعیت در بخش جوانان
３- پایش و پژوهش مستمر وضعیت امور جوانان بر اساس شاخصهای مصوب مراجع ذی ربط
４- حمایت از برنامه های پژوهشی مرتبط با امور جوانان و تعامل با مراکز آموزشی و پژوهشی کشور
５- صدور مجوز فعالیت تشکلهای مردم نهاد جوانان و نظارت بر عملکرد آنها
６- صدور مجوز تأسیس و نظارت بر فعالیت خانه های جوانان
７- عضویت یا نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در سازمان ها و مجامع بین المللی مرتبط با جوانان با رعایت قوانین و مقررات و هماهنگی وزارت امور خارجه
８- حمایت از سرمایه گذاری بخش خصوصی و نهادهای غیردولتی در حوزه های مرتبط با امور جوانان
９- اتخاذ تدابیر مناسب برای تسهیل تشکیل خانواده و ترویج فرهنگ فرزندآوری در زوجهای جوان با استفاده از ظرفیت تمامی دستگاههای اجرائی ذی ربط و خیّرین
１０- حمایت و توانمندسازی جوانان با ایجاد مراکز تخصصی مشاوره ازدواج و خانواده در راستای تحقق سیاست های کلی جمعیت
بعد از بیان وظایف وزارت در دو بخش ورزش و جوانان ،به اختیارات وزارت ورزش در دو بخش ورزش و جوانان می پردازیم ؛ اختیارات وزارت در حوزه ورزش عبارتند از:
１- حمایت از برنامه ها و فعالیت های فرهنگی، آموزشی و پژوهشی مرتبط با حوزه تربیت بدنی و ورزش کشور
２- کسب درآمدهای پایدار از محل تبلیغات رسانه ای و محیطی ناشی از پخش مسابقات ورزشی و فروش بلیط برای فدراسیون ها و باشگاههای ورزشی
３- واریز عواید حاصل از بهره برداری و اجاره مجموعه ها، اماکن و اراضی متعلق به وزارت و سایر درآمدهای ناشی از قوانین و مقررات مصوب مربوطه، به حساب درآمد عمومی نزد خزانه داری کل کشور و تخصیص معادل وجوه واریزی به وزارت در قالب بودجه های سنواتی طی ردیف اختصاصی جهت تحقق اهداف و وظایف محوله در این قانون
４- بهره برداری از اراضی و فضاهای مورد نیاز وزارت برای امور ورزشی در سطح خشکی، آبی و هوایی با رعایت قوانین و مقررات موضوعه
５- پیش بینی تسهیلات و به کارگیری تمهیدات لازم جهت تشویق و توسعه فعالیت های بخش خصوصی با هدف توسعه مشارکت مردمی و گسترش نهضت داوطلبانه در حوزه ورزش
６- بهره مندی از ظرفیت خیّرین ورزش یار و تسهیل شرایط مشارکت آنان در اداره اماکن ورزشی خیّرساز
７- کمک به تامین هزینه های برگزاری مسابقات و مراسم و رویدادهای ورزشی و اعطای جوایز و کمک به قهرمانان، فدراسیون ها، انجمن ها، هیأتهای ورزشی و باشگاههای فعال در زمینه های مختلف ورزشی به جز ورزش حرفه ای از محل اعتبارات سنواتی بودجه کل کشور، در چهارچوب مصوبات هیأت وزیران
８- تسهیل فعالیت دانش آموختگان علوم ورزشی در مراکز و باشگاههای ورزشی برای ارائه خدمات مطلوب به جامعه و نظارت مستمر بر آن
ولی اختیارات وزارت در بخش جوانان به شرح ذیل اعلام می گردد:
۱_حمایت از تدوین و اجرای برنامه های مرتبط با امور جوانان
۲- برنامه ریزی و اجرای برنامه های بین المللی داخلی و خارجی در حوزه جوانان با همکاری و هماهنگی دستگاههای مرتبط و نمایندگی دولت در سازمان ها و مجامع بین المللی مرتبط با جوانان
۳- پیش بینی تسهیلات و تمهیدات لازم برای تشویق و توسعه فعالیت های بخش خصوصی در حوزه های مرتبط با امور جوانان با همکاری و هماهنگی دستگاههای ذی ربط در حوزه جوانان
۴- حمایت از ایجاد و اداره خانه های جوانان
طبق ماده ۵ قانون فوق الذکر ؛ شورای عالی ورزش و تربیت بدنی جهت تسهیل در تحقق اهداف و وظایف وزارت مندرج در این قانون تشکیل می شود.
که ترکیب و یا افراد تشکیل دهنده شورای عالی ورزش و تربیت بدنی به شرح ذیل می باشند:
１- رییس جمهور یا معاون اول رییس جمهور (رییس شورا)
２- وزیر ورزش و جوانان (دبیر شورا)
３- رییس سازمان برنامه و بودجه کشور
４- معاون رییس جمهور در امور زنان و خانواده
５- وزیر علوم، تحقیقات و فناوری
６- وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
７- وزیر آموزش و پرورش
８- وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی
９- وزیر کشور
１０- وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح
１１- رییس سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران (بدون حق رأی)
１２- رییس شورای عالی استان ها (بدون حق رأی)
１３- رییس سازمان بسیج مستضعفین (بدون حق رأی)
１４- رییس کمیته ملی المپیک (با حکم رییس جمهور)
１５- رییس کمیته ملی پارالمپیک (با حکم رییس جمهور)
１６- دو نفر از رؤسای فدراسیون های ورزشی به پیشنهاد وزیر ورزش و جوانان و با حکم رییس جمهور
１７- یک نفر از نمایندگان مجلس شورای اسلامی به پیشنهاد کمیسیون فرهنگی و با رأی مجلس شورای اسلامی به عنوان عضو ناظر
１８- دو نفر از صاحب نظران با تجربه ورزشی (یک نفر از بانوان) به پیشنهاد وزیر ورزش و جوانان و با حکم رییس جمهور
و اما وظایف شورای عالی ورزش و تربیت بدنی چیست ؟
بند الف ماده ۵ قانون مورد اشاره،وظایف آن به دو صورت بیان گردیده است:
１- اتخاذ سیاست های توسعه تربیت بدنی و ورزش کشور متناسب با سند آمایش سرزمینی کشور در چهارچوب قانون
２- هماهنگ سازی فعالیت های تربیت بدنی و ورزش کشور و رفع چالشها و موانع توسعه ورزش در چهارچوب قانون
طبق قانون اهداف ، وظایف و اختیارات وزارت ورزش و جوانان؛ به منظور تکریم و حمایت از قهرمانان، پیشکسوتان، نابینایان و ناشنوایان، معلولان و جانبازان ورزشی دارای عناوین قهرمانی المپیک و پارالمپیک، جهانی، آسیایی، پارا آسیایی و ملی غیرشاغل و فاقد درآمد مستمر و مشخص، صندوق حمایت از قهرمانان و پیشکسوتان ورزش کشور در فهرست نهادها و موسسات عمومی غیردولتی موضوع قانون فهرست نهادها و موسسات عمومی غیردولتی مصوب ۱۳۷۳/۴/۱۹ با اصلاحات بعدی با استفاده از منابع و امکانات موجود قرار می گیرد. اساسنامه صندوق توسط وزارت ورزش و جوانان تهیه می شود و ظرف مدت شش ماه پس از لازم الاجراء شدن قانون به تصویب هیأت وزیران می رسد.
وزارت مکلف است ظرف مدت شش ماه پس از لازم الاجراءشدن این قانون در چهارچوب این قانون و قانون مدیریت خدمات کشوری ساختار سازمانی و تشکیلات تفصیلی وزارت را تهیه کند و به تأیید سازمان اداری و استخدامی کشور برساند.
نهایتاً وزارت ورزش در دو بخش ورزش و جوانان به حمایت جوانان طبق قانون مذکور ،اقدام می نماید و در رسیدن این اهداف و وظایف ،شورای عالی نسبت به تسهیل این اهداف ،گام برمی دارد.
بااحترام محمدعلی طیبی سورکی وکیل پایه یک دادگستری
