مزاحمت برای بانوان در سطح جامعه در تمام کشور هـای دنیا شایع اسـت و جرم محسوب میشود. اما متاسفانه تعداد زیادی از قربانیان مزاحمت هـای خیابانی بجای اعتراض و شکایت سعی میکنند تا جای ممکن بـه سرعت از موقعیت فرار کنند اما شاید اگر همه ی بانوان بدانند کـه مزاحمت خیابانی، جرم اسـت اوضاع کمی تغییر کند
جرم ایجاد مزاحمت نسبت بـه بانوان در اماکن عمومی یا معابر را بعنوان یکی از مصادیق جرائم علیه آزادی و روان اشخاص، بطور مستقل در قوانین جزایی قابل تعقیب اسـت و مجازات دارد. آزادی روح و روان عبارت اسـت از این کـه هر شخصی در محدوده قوانین و نظامات اجتماعی بتواند آزادانه و بـه میل خود اقدام بـه انجام یا ترک کارهـای متعارف مربوط بـه زندگی اجتماعی کند و هیچ شخصی بدون جهت، متعرض و مزاحم وی نشود.
آیا مزاحمت خیابانی و متلک پراکنی به بانوان جرم است؟
بـه موجب ماده 14 منشور حقوق شهروندی، شهروندان از جمله زنان حق دارند درصورت تعرض بـه آزادی و امنیت خود در حداقل زمان ممکن و بـه آسانی بـه ماموران امنیتی دسترسی داشته باشند. علاوه بر این در ماده 103 قانون فوق بـه حق زنان در مشارکت در فضاها و مراکز عمومی تاکید شده اسـت
تعریف جرم ایجاد مزاحمت برای بانوان
بـه موجب ماده ۶۱۹ قانون مجازات اسلامی، هر کس در اماکن عمومی یا معابر متعرض و مزاحم بانوان شود یا با الفاظ و حرکات مخالف شئون و حیثیت، بـه آنان توهین کند بـه حبس از ۲ تا ۶ ماه و تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم خواهد شد. ماده مذکور بـه اذیت و آزار زنان در فضاهای شهری اشاره دارد و مصادیق متلک پراکنی، دست درازی و تعقیب را در برمیگیرد
محل ارتکاب جرم
منظور از معابر عبارت از محلهایي اسـت کـه معاشرت در آنها در تمام اوقات شبانه روز برای عموم مردم آزاد اسـت مانند کوچهها، خیابانها، میدانها، اتوبانهـای داخل یا خارج شهرها و… حضور یا عدم حضور شهود برای تحقق جرم دراین معابر شرط نیست
اماکن عمومی عبارت از محلهایي اسـت کـه در ساعاتی از شبانه روز برای معاشرت اشخاص دایر و آماده باشند هم چون ادارات دولتی، بازار، بیمارستانها، هتلها، رستورانها، اتوبوسها و… بنابر این توهین و مزاحمت در اماکن خصوصی مانند منزل و مسکن اشخاص هر چند علنی و با حضور شهود صورت گیرد مشمول حکم این ماده نخواهد بود
چه نوع رفتاری تعرض و ایجاد مزاحمت به بانوان تلقی میشود؟
رفتار مجرمانه بـه صورت تعرض، ایجاد مزاحمت و توهین بـه بانوان قابل تحقق اسـت. مقصود از تعرض و مزاحمت برای بانوان این اسـت کـه مرتکب جرم با حرکات و اعمال توهین آمیز خود موجبات هتک حرمت بانوان را فراهم کند، مثل این کـه مصرانه آنها را در معابر و اماکن تعقیب کند. معیار و ضابطه تشخیص عملیات توهین آمیز و مزاحمت، عرف و عادت رایج در محل وقوع جرم اسـت
قصد ارتکاب جرم
ایجاد مزاحمت و توهین بـه بانوان در معابر و اماکن عمومی از جرائم عمدی اسـت. این جرم با وقوع عمل توهین آمیز یا ایجاد مزاحمت از طرف مرتکب، محقق میگردد برای تحقق جرم مذکور وجود قصد مجرمانه مفروض خواهد بودو نیازی بـه اثبات ندارد
مجازات جرم ایجاد مزاحمت برای بانوان
کیفر ایجاد مزاحمت برای بانوان در معابر و اماکن عمومی حبس از ۲ تا ۶ ماه و تا ۷۴ ضربه شلاق خواهد بود. بـه موجب ماده ۱۰۴ قانون مجازات اسلامی این جرم غیرقابل گذشت اسـت
بـه موجب تبصره ۲ ماده ۱۰۰ قانون مجازات اسلامی جرم غیرقابل گذشت جرمی اسـت کـه شکایت شاکی و گذشت وی در شروع بـه تعقیب و رسیدگی و ادامه آن و اجرای مجازات تاثیری ندارد پس گذشت شاکی فقط میتواند بعنوان یکی از علل تخفیف مجازات یا تبدیل آن بـه نوع دیگری کـه مناسبتر بحال متهم باشد مورد استناد دادگاه قرار گیرد
چگونه میشود مرتکب را دستگیر کرد و به محاکم قضایی کشاند؟
صدایتان را بالا ببرید و از حاضران و عابران تقاضای کمک کنید. ازآنها بخواهید مرتکب را متوقف کنند. با پلیس ۱۱۰ تماس بگیرید. یا بـه نزدیکترین ایستگاه پلیس مراجعه و واقعه را گزارش کنید. اگر خشونت توسط راننده یک وسیله نقلیه رخ داده، عدد پلاک ماشین یا موتور را یادداشت کنید و یا ازآن عکس بگیرید و بـه پلیس گزارش کنید. از حاضران تقاضای کنید کـه بـه همراه شـما حضور پیدا کنند و برای شـما شهادت کتبی بدهند.
درصورت عدم اقرار متهم، بدون شهادت شهود در اکثر موارد اثبات جرم غیرممکن اسـت. پس از ارائه گزارش بـه کلانتری و تکمیل اطلاعات پرونده جهت رسیدگی بـه دادسرا ارسال میشود ودر دادسرا تحقیقات لازم در رابطه با پرونده انجام میشود. سپس بـه شعب بازپرسی ارسال میشود ودر نهایت بازپرس با مشاهده محتویات پرونده وقتی را برای حضور متهم در دادسرا و تحقیق از وی درنظر میگیرد..
در دادسرا شاکی می تواند تقاضای تحقیقات محلی نماید کـه درصورت لزوم بازپرس اقدام بـه تحقیق محلی مینماید. بازپرس در طول رسیدگی بـه پرونده، در قالب اخطاریه متهم را مطلع می کند. شاکی نیز دراین مرحله شاهدان رابه مرجع رسیدگی معرفی نماید. سپس بازپرس از متهم، شاکی و شاهدان تحقیق می کند و اظهارات انها را بررسی مي نماید.
در خصوص شهود اگر ثابت شود کـه اظهارات آنها در خصوص مزاحمت از سوی متهم صحت دارد شهادت شاهد بـه صورت کتبی قید شده و بـه امضای حاضران در جلسه و بازپرس میرسد. در مرحله ي بعد پرونده ي کیفری بـه دادگاه فرستاده میشود پرونده ثبت می گردد.
قاضی با مشاهده ي جزییات پرونده دستور تعیین وقت جلسه رسیدگی رابه طرفین شکایت و نماینده ي دادستان می دهد. در نهایت جلسه ي دادگاه تشکیل میشود و نماینده ي دادستان نیز حضور یافته و اظهارات خودرا بیان مي نماید. در آخرین مرحله رای دادگاه توسط قاضی با امضای صورت جلسه توسط طرفین شکایت و قضات اعلام میشود.