کودکان بزرگترین موهبت الهی به خانواده ها هستند. رشد کودک در محیط خانواده باعث تعادل روحی و جسمی می شود و نیازهای عاطفی و روانی او برآورده می شود. وجود کودکانی که به دلایل مختلف از نعمت داشتن خانواده محروم هستند و در آرزوی داشتن پدر و مادری که بر سر آنان دست نوازش بکشد و در جامعه نقش مربی و پیشتیبان را برای آنان داشته باشد تا با فکری آسوده ایام را بگذرانند، از ضرورت و اهمیت پرداختن به این موضوع است. دین مبین اسلام و قران کریم سفارش اکیدی به حمایت از کودکان بی سرپرست دالّ بر اهمیت و حساسیت توجه به مساله فرزندخواندگی شده است.
از طرف دیگر «فرزندخواندگی» یک حکم امضایی است که طی آن، زوجین، سرپرستی شخصی را که فرزند طبیعی آنها به شمار نمی رود، به عهده می گیرند. فرزندخواندگی نوعی قرابت صرفاً حقوقی و نه طبیعی است که در ذیل آن، قانون، یک رابطه ی مصنوعی پدر ـ فرزندی و مادر ـ فرزندی بین دو نفر ایجاد می کند. این رابطه، با وجود آثار مثبت تربیتی، اگر به درستی و در چارچوب شرع صورت نگیرد، با چالش های مختلفی را به همراه خواهد داشت که گذشته از نقض غرض شارع از تجویز آن، خود، ممکن است مولد آثار تربیتی سوء و در نتیجه اختلال در امنیت روانی آنها گردد.
✳️ طبق قانون، افراد زیر میتوانند سرپرستی کودکان و نوجوانان را از سازمان بهزیستی درخواست نمایند.
الف ـ زن و شوهری که پنج‌سال از تاریخ ازدواج آنان گذشته باشد و از این ازدواج صاحب فرزند نشده باشند، مشروط به این‌که حداقل یکی‌از آنان بیش از سی‌سال سن داشته باشد.
ب ـ زن و شوهر دارای فرزند مشروط بر این‌که حداقل یکی از آنان بیش از سی‌سال سن داشته باشد.
ج ـ دختران و زنان بدون شوهر، درصورتی‌که حداقل سی‌سال سن داشته باشند، منحصراً حق سرپرستی اناث را خواهند داشت.
✳️ سایر شرایط مربوطه؛
✅ چنانچه به تشخیص سازمان پزشکی قانونی امکان بچه‌دار شدن زوجین وجود نداشته باشد، درخواست‌کنندگان از شرط مدت پنج‌سال مقرر در بند (الف) این ماده مستثنی می‌باشند.
✅ چنانچه درخواست‌کنندگان سرپرستی از بستگان کودک یا نوجوان باشند ، دادگاه با اخذ نظر سازمان و با رعایت مصلحت کودک و نوجوان می‌تواند آنان را از برخی شرایط مقرر مستثنی نماید.
✅ اولویت در پذیرش سرپرستی به ترتیب با زن و شوهر بدون فرزند، سپس زنان و دختران بدون‌شوهر فاقدفرزند و در نهایت زن و شوهر دارای فرزند است.
✅ درخواست‌کنندگان کمتر از پنجاه‌سال سن، نسبت‌به درخواست‌کنندگانی که پنجاه‌سال و بیشتر دارند، درشرایط مساوی اولویت دارند.
✅ در مواردی که زن و شوهر درخواست‌کننده سرپرستی باشند، درخواست باید به طور مشترک از طرف آنان تنظیم و ارائه گردد.
